Vel – Co to znaczy w nazwisku? Pochodzenie i historia
Słowo vel przy nazwisku jest rzadko spotykane i budzi ciekawość, ponieważ zwykle kryje się za nim interesująca historia rodzinna. Sprawdź, co dokładnie oznacza ten wyraz i dlaczego używa się go w nazwisku.
Co oznacza vel po łacinie?
Na sam początek warto poznać samo pochodzenie i znaczenie słowa „vel”. Wyraz ten pochodzi z łaciny, a jego bezpośrednie znaczenia to :
- albo
- lub
- czy też
Oznacza to więc, że jest to wyraz rozłączny używany do wskazania alternatywy. W tekstach łaciński vel stosowany był, w celu zaznaczenia równorzędnych nazw, określeń lub wariantów tego samego słowa.
Co oznacza vel w nazwisku?
W polskich dokumentach słowo „vel” jest używane w celu podkreślenia, że dana osoba posługuje się dwoma nazwiskami, pseudonimem lub posiada alternatywną i zarazem równorzędną formę nazwiska. Samo to, wyjaśnia nam, co znaczy vel przy nazwisku. Jaka jest jednak historia i geneza tego wyrazu?
Używanie „vel” sięga jeszcze czasów I Rzeczypospolitej. Wiele rodzin arystokratycznych i szlacheckich, decydowało się wtedy na posiadanie podwójnych nazwisk, pochodzących z różnych rodowych herbów. Z tego względu nazwiska z „vel” spotyka się obecnie głównie w dawnych metrykach, przedwojennych dokumentach tożsamości, czy też w starszych księgach parafialnych.
Mimo tego, że podwójne nazwiska z „vel” nie są obecnie często spotykane, istnieją nieliczne przypadki jego użycia.
Szymon Szynkowski vel Sęk – Skąd takie nazwisko?
Jednym z współczesnych przykładów użycia nazwiska z „vel”, jest pochodzący z Poznania polityk i poseł na Sejm VIII, IX oraz X kadencji, Szymon Szynkowski vel Sęk. Nazwisko posła wynika z jego historycznej tradycji rodowej, w której funkcjonuje zarówno Szynkowscy, jak i Sękowie, czy też Sękowscy.
Polityk sam wyznał, że w przeszłości „vel” łączyło te historyczne linie, co pomagało im m.in. w sytuacji administracyjnego podziału ziemi. Nazwisko Szynkowski vel Sęk jest oficjalnie użyte w dokumentach państwowych, a także pojawia się w rejestrze IPN. Inne przykłady to m.in,: Jolanta Lange vel Gontarczyk, Przemysław Żurawski vel Grajewski, czy też Wojtas vel „Kierownik”.
