Agape, eros, a może philia? Jak starożytni Grecy rozumieli miłość?
Powszechnie wiadomo, że kochać można na wiele sposobów. Starożytni Grecy wyróżnili aż 8 rodzajów miłości, które dały początek kolejnym teoriom na temat tego (zwykle) wzniosłego uczucia. Jakiej miłości doświadczasz na co dzień?
Sztuka miłości według starożytnych Greków
Starożytni Grecy podzielili miłość na 8 rodzajów. Każdy z nich dotyczy innego typu relacji – romantycznej, braterskiej, rodzinnej lub nawet intrapersonalnej. Poszczególne rodzaje miłości charakteryzują się innym skłonnościami i zachowaniami, są także wywołane czy powodowane całkowicie innymi czynnikami. Niektóre z nich są bardziej powierzchowne lub nietrwałe, inne do zaistnienia wymagają czasu i pracy.
8 rodzajów miłości według starożytnych Greków to agape, eros, ludus, mania, philautia, philia, pragma i storge.
Sztuka agape, czyli miłość bezwarunkowa
Agape to najwyższy rodzaj miłości. Jest to uczucie bezwarunkowe, czyste, pozbawione stawiania wymagań. Wielu uważa, że osiągnięcie tego stanu jest niezwykle trudne. Agape to miłość skłaniająca do poświęceń bez żądania niczego w zamian, gotowość do zapłacenia każdej ceny bez oczekiwania tego samego.
Eros – grecki bóg miłości a pożądanie
Eros to miłość seksualna, erotyczna. Nazwana tak od imienia greckiego boga miłości, Erosa (w mitologii rzymskiej odpowiednikiem Erosa jest znany z licznych nawiązań kulturowych Amor). Miłość erotyczną wzbudza zwykle pożądanie; to uczucie gwałtowne, namiętne, ale też często krótkotrwałe. Eros szybko się wypala i samo w sobie nie prowadzi do budowania głębokich relacji, choć czasem staje się punktem wyjścia do rozwijania innego uczucia.
Miłość nowych kochanków, czyli radosna ludus
Ludus to miłość radosna, wesoła, często towarzysząca nowym kochankom w początkowej fazie ich związku. To ludus odpowiada za tak zwany „honeymoon stage”, w trakcie którego zakochani nie widzą świata poza sobą i cieszą się każdą spędzaną wspólnie chwilą, a na wady patrzą z przymrużeniem oka. To miłość figlarna, niepoważna, lekka i skłaniająca do flirtu, ale dodająca przysłowiowych skrzydeł.
Zobacz też: Symbolika kwiatów – jaka intencja kryje się za podarowanym bukietem?
Platoniczna philia, czyli miłość braterska
Philia to typ miłości, który często występuje między przyjaciółmi. Nie ma podstaw erotycznych, charakteryzuje się za to wzajemnym szacunkiem, przywiązaniem, gotowością do niesienia pomocy i lojalnością. To uczucie, które sprawia, że odbieramy telefony od bliskich nawet w środku nocy i poświęcamy czas na dbanie o relacje nieromantyczne.
Philautia, czyli miłość własna – narcyzm czy poczucie własnej wartości?
Philautia to miłość własna, przez co często utożsamiana jest z narcystycznym uwielbieniem własnej osoby. Nie jest to jednak uczucie egoistyczne, a bardziej wiąże się z dbaniem o siebie tak, jak dbałoby się o kogoś bliskiego. To świadomość swoich potrzeb i zajmowanie się nimi. Wielu uważa, że nie da się kochać innych, jeśli najpierw nie kocha się samego siebie, a philautia to właśnie takie uczucie – konieczne, by umieć opiekować się sobą samym i prawdziwie obdarzać miłością innych.
Doświadczona pragma, czyli uczucie łączące wieloletnie pary
Pragma to miłość doświadczona, stabilna i niezachwiana. Zwykle rozwija się u par, które pozostają w związku przez wiele lat i dzielą ze sobą wspomnienia, smutki i radości. Opiera się na głębokim zaufaniu, uformowanym przez lata wspólnego życia i pracę wniesioną w relację. To uczucie dające poczucie stabilności i bezpieczeństwa.
Mania – szaleństwo z miłości
Mania to niebezpieczny, toksyczny rodzaj miłości, objawiający się szaleńczym niemal przywiązaniem. Często jest powodem obsesji, a emocje, jakie wzbudza, to głównie zazdrość i podejrzliwość. Osoba kochająca manią nie jest w stanie wytrwać chwili bez towarzystwa ukochanej osoby, jest zaborcza i przytłaczająca, a wszędzie widzi potencjalne zamachy na swoje uczucie. Mania to miłość pozornie silna, ale oparta na niepewności i kompulsywnej potrzebie bliskości.
Storge – uczucie rodziców do dzieci
Storge jest miłością rodzinną, najczęściej występującą u rodziców w stosunku do ich dzieci, ale także wśród innych członków rodziny. Storge nie ulega wyczerpaniu z czasem, dotyczy rodziców i dzieci bez względu na ich wiek. To silne uczucie, charakteryzujące się opiekuńczością i czułością, pozwalające wybaczać nawet najgorsze błędy.
Jaką miłością kochasz?
Powszechnie uważa się, że agape jest najdoskonalszym rodzajem miłości, jednak osiągnięcie go wydaje się dla wielu trudne, a nawet niemożliwe. Nasza miłość często pozostaje oparta na warunkach, charakterze osoby kochanej lub tym, jak my sami czujemy się w jej towarzystwie.
Nie znaczy to jednak, że miłość typu philia lub storge jest uczuciem nieprawdziwym. Ostatecznie jesteśmy ludźmi i często kierujemy się subiektywnymi emocjami. Jeśli na podstawie naszego przywiązania i pracy jesteśmy w stanie budować prawdziwe relacje, nie musimy troszczyć się o nomenklaturę – ważne jest to, by stopniowo uczyć się kochać lepiej, zarówno romantycznie, jak i platonicznie, a uczuciem i opieką obarczać także bliskich i samego siebie.
